Steward ownership: enkel nobele intenties?

Een post door Sofie Cools en Lisa Bueken (Jan Ronse Instituut, KU Leuven)

1. In 2022 haalde het welbekende outdoormerk Patagonia de krantenkoppen toen oprichter Yvon Chouinard alle aandelen in Patagonia Inc. wegschonk aan een trust en een non-profitorganisatie. Patagonia Perpetual Purpose Trust ontving alle aandelen met stemrecht. De aandelen zonder stemrecht en mét winstrechten gingen naar de non-profit organisatie Holdfast Collective. De trust moet haar stemrechten op de algemene vergadering van Patagonia Inc. uitoefenen in lijn met de waarden van Patagonia Inc. en Holdfast Collective moet de dividenden die ze ontvangt van Patagonia Inc. gebruiken om de klimaatcrisis tegen te gaan. “Earth is now our only shareholder” luidde het. Op deze manier hoopte Yvon Chouinard de missie van Patagonia Inc. op lange termijn veilig te stellen.

2. De nieuwe eigendomsstructuur van Patagonia wordt gezien als een schoolvoorbeeld van steward ownership. Het begrip steward ownership vindt zijn oorsprong in Duitsland, waar het door de Purpose Foundation werd gelanceerd. Sindsdien is de steward ownership-beweging wereldwijd in opmars. In steeds meer landen ontstaan organisaties die het model promoten, zoals Steward-Owned in België. Heel wat literatuur over steward ownership is sterk gebaseerd op publicaties van dergelijke organisaties en daardoor soms een tikkeltje idealistisch. Het doel van deze bijdrage is om het fenomeen met een open blik, maar ook kritisch onder de loep te nemen.

Continue reading “Steward ownership: enkel nobele intenties?”

Wat komt er op ons af in het ondernemingsrecht?

Disputatio, Leuven, donderdag 1 juni 2023

Drei berichtigende Worte des Gesetzegebers und ganze Bibliotheken werden zu Makulatur“, schreef de Duitse jurist von Kirchman in 1848. De tijd dat de wetgever zich met drie woorden tevreden stelde, ligt echter definitief achter ons. We leven in het tijdperk van de hyperactieve wetgever, en dit op diverse niveaus. Op Belgisch niveau springt de recente hervorming van het ondernemingsrecht, het vennootschapsrecht en het burgerlijk recht het meest in het oog. Daarnaast zijn er ook de talrijke wetgevende innovaties op het vlak van B2B-relaties en B2C-relaties. Op Europees niveau is de wetgevende agenda minstens even ambitieus. Ter verwezenlijking van de Europese Green Deal volgen diverse wetgevingspakketten elkaar in een sneltempo op. Voor de doorsnee burger, onderneming, en (ja zelfs) jurist wordt het allemaal wat moeilijk te volgen.

Ter afronding van het disputatio op donderdag 1 juni e.k. worden een aantal komende ontwikkelingen in het ondernemingsrecht vanuit een helikopterperspectief belicht. Dit laat toe aandacht te hebben voor fundamentele evoluties, voorbij de techniciteit van de concrete regel, waarbij de band wordt gelegd tussen recht, economie en politiek. Wat mag de wetgever verwachten van ondernemingen?; Wat mogen ondernemingen verwachten van de wetgever?; Wijzigt de aard van regelgeving?; Wat mag de wetgever verwachten van de rechter, en omgekeerd?

Het antwoord op bovenstaande, en andere, vragen, verschilt van persoon (jurist) tot persoon (jurist). Dit vertaalt zich in de diverse samenstelling van het panel.

Als hoogleraar en volksvertegenwoordiger (en dan vergeten we nog een aantal bijzondere hoedanigheden) is Koen Geens uniek geplaatst om brede stromingen te capteren, en in een historisch perspectief te plaatsen.

In de verwezenlijking van de Europese Green Deal ligt een belangrijke rol weggelegd voor financiële instellingen. Banken zijn ondernemingen met hun eigen financiële en maatschappelijke doelstellingen, maar geen doorsnee ondernemingen, gelet op de essentiële financieringsrol die ze vervullen. Dit perspectief wordt toegelicht door Ingrid D’Haeyer (Head Legal Banking Products KBC).

Voor advocaten lijken het wel gouden tijden. Een stortvloed aan nieuwe wetgeving en cliënten die behoefte hebben aan accuraat en concreet advies. Adviseren over de implementatie van CSRD en CSDD is echter iets anders dan adviseren over de invordering van een factuur (alhoewel ook daar meer en meer wijzigingen te noteren vallen). Wat deze nieuwe ontwikkelingen betekenen voor advocaten, en hun cliënten, wordt in kaart gebracht door Steffie De Backer (Senior Attorney, Freshfields Bruckhaus Deringer)               

De twee disputen en het panelgesprek gaan door op donderdag 1 juni 2023 te Leuven van 14u tot 17u15. De inschrijvingsprijs is 75 EUR en omvat een koffiepauze en receptie. Erkenning bij OVB en IBJ voor 3 punten. Erkend door IGO. Deelname kan fysiek of via livestream. Inschrijven kan hier.

Continue reading “Wat komt er op ons af in het ondernemingsrecht?”

De vennootschap met “andere doelen”: anders is niet per se beter

Een post door gastbloggers Maxime Verheyden (doctoraatsbursaal KU Leuven) en Alain François (Vrije Universiteit Brussel)

Tenzij u de voorbije twee jaar zonder internet onder een steen heeft geleefd (in welk geval u best zeer voorzichtig bent bij het verlaten van die schuilplaats – hou voldoende afstand en laat u vaccineren), zal u ongetwijfeld gemerkt hebben dat het traditioneel doel van vennootschappen (het nastreven van winst om die uit te keren aan de aandeelhouders) danig onder druk staat. U kan amper een krant, laat staan een juridisch tijdschrift, openslaan of u leest wel over de Europese regelgevende initiatieven inzake onder meer sustainable finance en sustainable corporate governance, of over de door (bepaalde) investeerders,  vennootschapsbestuurders of academici aangevoelde nood om het bestuur van de vennootschap niet enkel te richten op winst voor de aandeelhouders, maar ook op andere doelstellingen, zoals de bescherming van het milieu of het bestrijden van diverse sociale uitwassen van ons huidig economisch systeem.[1]

Één van de manieren waarop de vennootschapswetgever de voorbije jaren zijn duit in het zakje kan (en o.i. moet) doen, is het expliciteren, faciliteren of zelfs reguleren dat vennootschappen naast het wettelijk verankerd winstuitkeringsdoel een andere doelstelling in hun statuten inschrijven. Vandaag bepaalt de wet zowel in België als in Frankrijk (en bepleit men in Nederland de uitdrukkelijke bevestiging van)[2] de mogelijkheid om bovenop het winstuitkeringsdoel een “ander doel” statutair te verankeren. Dit gaat niet langer per se gepaard met tal van begeleidende maatregelen verbonden aan een specifieke rechtsvorm of label, zoals geldt voor bijvoorbeeld de erkende sociale onderneming of gold voor haar voorganger, de vennootschap met een sociaal oogmerk.

Continue reading “De vennootschap met “andere doelen”: anders is niet per se beter”

Can Nudging Consumers Help Promote Corporate Social Responsibility?

Governments around the world are trying to determine how to effectively promote corporate social responsibility (CSR). It has proven to be hard to regulate for CSR, so the focus has been on other policy initiatives. On the supply side, in response to calls from governments, corporations have adopted codes of conduct and related programs to promote CSR. In the eyes of CSR activists, these efforts have produced limited progress.

Attention is also being paid to the demand side of the equation. If consumers prefer socially produced goods, corporations will have incentives to adopt strong CSR programs. Behavioural sciences have suggested less interventionist ways to steer consumer choice towards socially responsible choices, in particular through various forms of nudging and social norms. Continue reading “Can Nudging Consumers Help Promote Corporate Social Responsibility?”

Corporate Social Responsibility Debate

On November the 26th of 2018 a debate on the added value of Corporate Social Responsibility (CSR) took place in Leuven. Both prof. dr. Marieke Wyckaert (KU Leuven) and em. prof. dr. Viktor Vanberg (Albert-Ludwigs-Universität Freiburg and Walter Eucken Institut) gave a short lecture and subsequently comment on each other’s point of view. Prof. dr. Joeri Vananroye moderated the debate. You can find the video of this debate below.

Continue reading “Corporate Social Responsibility Debate”

Debate on Corporate Social Responsibility: Leuven 26 November 2018

On Monday 26 November 2018 from 8 to 10 p.m., a debate on the added value of Corporate Social Responsibility (CSR) will take place in the aula Zeger Van Hee (DV1 91.56). Both prof. dr. Marieke Wyckaert (KU Leuven) and em. prof. dr. Viktor Vanberg (Albert-Ludwigs-Universität Freiburg and Walter Eucken Institut) will give a short lecture and subsequently comment on each other’s point of view. Prof. dr. Joeri Vananroye will provide an introduction and moderate the debate.

Continue reading “Debate on Corporate Social Responsibility: Leuven 26 November 2018”

Swiss Referendum on Implementing Supply Chain Liability

a post by guest blogger Penelope Bergkamp

Following a clear trend, Switzerland is now also considering proposals to hold  Swiss companies liable for environmental damage and human rights violations in their supply chains. Possibly inspired by the French Corporate Duty of Vigilance Law, the Swiss Coalition for Corporate Justice (SCCJ) launched the Responsible Business Initiative (“RBI”) in 2015. The RBI involves a citizens’ petition to amend the Swiss Federal Constitution to impose “appropriate due diligence” obligations on Swiss companies in  accordance with  their responsibilities under the UN Guiding Principles, along with liability for breaches by their subsidiaries. In response to the RBI, the Swiss Senate adopted a somewhat narrower, less ambitious proposal. Pursuant to Article 139 of the Federal Constitution, the Swiss people will be asked to vote on the RBI in a popular referendum

This post discusses the RBI and highlights the key differences between the RBI and the Senate proposal. First, the background to the RBI proposal is briefly reviewed. I will then turn to the procedural and substantive provisions of the RBI. Finally, the international private law aspects of the proposal will be analyzed. Continue reading “Swiss Referendum on Implementing Supply Chain Liability”

The EU Conflict Minerals Regulation: The Uncertain Effects of Supply Chain Due Diligence

On 17 May 2017, a new regulation on supply chain due diligence was published in the European Union’s Official Journal. The regulation, known as the “EU Conflict Minerals Regulation,” imposes obligations on EU importers of tin, tantalum and tungsten, their ores, and gold (“3TG”) originating from conflict-affected and high-risk areas. Armed groups engaged in mining operations in these regions are believed to violate human rights and to use the proceeds from the sale of conflict minerals to finance their militia. The regulation is intended to disrupt the financial flows and, thus, stop the human rights abuses. Continue reading “The EU Conflict Minerals Regulation: The Uncertain Effects of Supply Chain Due Diligence”

The Mystery of Corporate Social Responsibility In a Market Economy

A post by guest blogger Penelope Bergkamp

The topic of corporate social responsibility (CSR) is old, but still much debated. For a long time, the dominant view has been that corporations do not have social responsibility, but the tide appears to have changed. Recently, both governments and corporations have explicitly endorsed CSR. But how can corporations pursue the common good in a competitive market economy? Clearly, by providing employment, goods and services, and entering into various transactions, corporations advance welfare, but in what sense other than normal commercial behavior can they be “socially responsible”? Continue reading “The Mystery of Corporate Social Responsibility In a Market Economy”