Month: July 2022

Corporate Finance Lab vroeg enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab inspiratie voor onze zomerlectuur. Vandaag als laatste maar niet minste in de reeks: Koen Geens, deeltijds gewoon hoogleraar aan de KU Leuven, volksvertegenwoordiger, voormalig minister van justitie en lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België.

Op 1 oktober 2020, toen mijn ministerschap een einde nam en de tweede lockdown begon, gaf een goede vriend mij het eerste deel (‘Wolf Hall’) cadeau van de Cromwell-trilogie van Hilary Mantel. Ik geraakte er verslaafd aan, ongeveer zoals aan de Naam van de Roos veertig jaar geleden, met dit verschil dat ik nu geen ziekte moest voorwenden omdat iedereen thuis bleef. Ik las de drie kanjers voor nieuwjaar door, meer dan 2000 bladzijden. Ik ben er nog niet klaar mee, want het is een meesterwerk, waarvan elk zinnetje ertoe doet, en meerdere herlezingen verdient. Mantel won zowel voor deel I (‘Wolf Hall’, 2009) als deel II (‘Bring up the Bodies’, 2012) de Man Booker prijs. Deel III werd toepasselijk getiteld ‘The Mirror and the Light’ (2020).

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag in de voorlaatste aflevering: Robbie Tas, professor aan de master Vennootschapsrecht (KU Leuven), advocaat en voorzitter van VRG Alumni.

Op de vraag welk boek mij als jurist het meest gevormd heeft (die vraag gaat er impliciet van uit dat ik reeds gevormd ben, terwijl die vorming natuurlijk nog volop bezig is en hopelijk nog maar in zijn beginstadium zit), geef ik een gelijkaardig antwoord als Eric Dirix, die deze zomerrubriek prachtig aftrapte: niet één specifiek boek, al zeker niet een non-fictieboek, maar de verzameling van alle boeken die ik ooit heb gelezen, kortom de literatuur als zodanig. Een zekere belezenheid is volgens mij voor een jurist om twee redenen belangrijk: (i) lezen draagt bij tot het ontwikkelen van het zo noodzakelijke taalgevoel (ik trap een open deur open is als ik zeg dat accuraat en genuanceerd kunnen formuleren key is voor een jurist) en (ii) de literatuur (en het bijzonder “fictie”) is niet alleen een aangename en effectieve manier om de eigen horizon te verbreden en kennis te maken met vele facetten van de wereld en het emotioneel palet van zijn bewoners, maar scherpt zeker bij geëngageerde literatuur ook het rechtvaardigheidsgevoel en moreel kompas aan en laat toe ook andere perspectieven dan het eigen te zien, m.i. de allerbelangrijkste kwaliteit die een jurist moet bezitten.

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Robbie Tas”

Geïnspireerd door onze zomergasten beantwoorden ook ‘lab rats’ de vragen: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Joeri Vananroye (KU Leuven).

In Evolutie in het Privaatrecht – een recent opgevolgde leestip van Arie Van Hoe, ook besproken in het stuk van Steef Bartman – adviseert Pitlo de studenten voor wie hij het schreef om een week van het leven te besteden om een lijvig werk te bestuderen (Tjeenk Willink, 1969, p. vi). “[Dit] werpt voor het gehele leven vruchten af. […] Men is nog beneden de dertig – de periode, waarin men zijn materiaal verzamelt en waarin het gelezene beklijft.”

Dit frappeerde me, omdat ik wel eens gehoord ben net hetzelfde te zeggen in een college. De meeste basisinzichten die ik deel, zijn meestal het resultaat van een confrontatie met lectuur van vóór mijn dertigste. Ik zeg het vooral als caveat aan studenten: laat je opvoeding niet louter afhangen van je altijd toch wat oudmodische professoren; vul die aan met eigen lectuur van niet-opgelegde werken. Waarmee zeker niet gezegd is dat enkel recente boeken moeten worden gelezen. Integendeel: “If you want a new idea, read an old book”, zoals vele denkers, ongetwijfeld onafhankelijk van elkaar, op Instagram reeds predikten.

Continue reading “Zomerende Lab Rats: lectuurtips door Joeri Vananroye”

Geïnspireerd door onze zomergasten beantwoorden ook ‘lab rats’ de vragen: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Arie Van Hoe, hoofd juridische dienst VBO.

Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ?

Op uitdrukkelijke vraag heb ik mij beperkt tot die boeken die mijn “vision du droit” (zie, B. Frydman, Le sens des lois. Histoire de l’interprétation et de la raison juridique, 3de ed., 2011, p. 35, nr. 4 – meteen een eerste aanrader) duurzaam hebben beïnvloed.  

In de vakantie tussen mijn eerste en tweede “kan” bestelde ik – met gewaardeerde steun van mijn ouders – bij juridica de Traité élémentaire de droit civil belge (De Page/Dekkers). Een aantal delen – erfrecht, schenkingen, huwelijksvermogensrecht (u begrijpt onmiddellijk in welke richting mijn juridische interesse niet gaat) – zijn tot op heden nagenoeg ongeopend gebleven (maar ze staan wel mooi in de bibliotheek). De andere delen heb ik met veel aandacht gelezen. Wie met een vraag zit over een basisleerstuk van het privaatrecht, verspilt zelden tijd door even bij good old De Page te rade te gaan. Inzicht begint met een goed begrip van de essentie. En essentie is in overvloed te vinden in “de” Traité. Bovendien is De Page veel meer rock & roll dan zijn stoffige imago doet vermoeden (zie ook het bij momenten zeer scherpe De l’interprétation des lois). Een doctorandus die vandaag schrijft zoals De Page, zou snel tot bescheidenheid worden aangemaand door de promotor van dienst.

Continue reading “Zomerende Lab Rats: lectuurtips door Arie Van Hoe”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Herman Cousy, emeritus gewoon hoogleraar handels- en verzekeringsrecht aan de KU Leuven en lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België.

Voor de bijzondere, want inderdaad de vijfhonderdste uitzending van het bekende TV5 programma “La Grande Librairie”, maar tegelijk zoals de toeschouwer in de loop van de uitzending zou vernemen, de laatste uitzending die François Busnel zelf zou leiden en presenteren, had deze laatste en aantal auteurs uitgenodigd en hen de vraag voorgelegd welk boek of werk hen had gemaakt tot wat zij zijn, niet of niet noodzakelijk als auteur, maar als mens, als persoon. De meeste van de genodigden verklaarden dat het antwoord moeilijk was en zij de vraag enkel konden beantwoorden mits te verwijzen naar vele, misschien zelfs tientallen boeken of auteurs. Enkelen verwezen naar werken die misschien niet zozeer tot hun eigen vorming hadden bijgedragen maar die zij beschouwden als meesterwerken van de Franse literatuur. Anderen verwezen naar het gehele oeuvre van een auteur eerder dan naar een welbepaald boek. Een enkele verwees naar het geheel van zijn eigen oeuvre waarvan de genese, zo stelde hij, hem geleidelijk had gevormd en geboetseerd.

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Herman Cousy”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Jeroen Delvoie, professor vennootschapsrecht aan de VUB en advocaat.

Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ?

In het (uiteraard geconstrueerde) zelf-narratief van mijn leven, heeft Menselijk, al te menselijk (1878)van Friedrich Nietzsche een centrale rol. Ik was 15-16 en had om redenen die ik me niet meer herinner besloten dat ik meer over filosofie moest weten. In de gemeentelijke bibliotheek bleek Nietzsche een van de meest herkenbare namen, en op goed geluk koos ik dit boek. Ik begreep er niet veel van, maar was totaal geïntegreerd door de vreemde vragen, analyses, schrijfstijl, het parallelle universum waarin dit boek me verbaasd losliet. Ik las andere zaken van Nietzsche (Also sprach Zarathustra blijft tot vandaag een persoonlijke favoriet) en vervolgens allerlei geschiedenissen van het filosofische denken. Ik wou filosofie gaan studeren, en veranderde pas op het laatste nippertje van gedachte. Maar ik denk wel dat die filosofische inslag mijn denken als jurist heeft gevormd. Het inspireerde mijn voorliefde voor kritische analyse van, en reflectie over de rechtsregel, voor het waarom achter de regels, voor de maatschappelijk-politieke dimensie van het recht ook.

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Jeroen Delvoie”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Steef M. Bartman, advocaat, emeritus-hoogleraar ondernemingsrecht Universiteit Leiden en honorair hoogleraar corporate group liability aan de Universiteit Maastricht.

De redactie van CFL heeft mij gevraagd naar 1) boeken die mij als jurist hebben gevormd en 2) de boeken die ik deze zomer meeneem op vakantie. Het eerste verzoek vergt een terugblik op mijn juridisch relevante bestaan tot nu toe, het tweede een vooruitblik op een nabije – overigens zeer beperkte – periode. Geen geringe opgave!

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Steef Bartman”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Henri Swennen, emeritus hoogleraar economisch recht aan de Universiteit van Antwerpen.

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Henri Swennen”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Bob Wessels, emeritus hoogleraar internationaal insolventierecht aan de Universiteit van Leiden en met zijn blog over dat onderwerp één van de voorgangers en voorbeelden van Corporate Finance Lab. Hij schreeft onlangs een lijvig boek over het juridisch en financieel leven van Rembrandt.

“Zij ontwaakte langzaam, na een uitbundige vrijpartij. Zich omdraaiend zag ze zijn rug, maar ook de ruggen van boeken: No More Champagne. Churchill and His Money, van David Lough, Mijn moeders strijd, van Murat Isik, Kan de overheid crises aan? door Herman Tjeenk Willink, het Jaarboek Landschapsarchitectuur en stedenbouw in Nederland 2021 … Wat voor iemand leest dit? …. Zij zuchtte diep, draaide zich om en vervolgde de nacht ….”

Continue reading “Zomergasten in het Lab: Bob Wessels”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Marieke Wyckaert, hoogleraar vennootschapsrecht aan de KU Leuven en een van de vier hoofdstellers van het WVV.

Voor mij geen moeilijker vraag dan die wat ik graag gelezen heb: ik ben namelijk zonder meer een letterveelvraat. Als pas lezend kind al durfde ik aan het ontbijt wel eens uit puur leesgenot de verpakkingen van de Kellogg’s Corn Flakes te lezen, in alle talen (dat mocht toen nog als ontbijt, maar enkel als “special treat”). Ik voeg er dus een criterium aan toe: welke boeken heb ik ook zonder meer onthouden? Dat zijn boeken die ik u durf aanraden, ook al is het nooit zeker dat ze ook u zullen bevallen.

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Marieke Wyckaert”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag: Hans de Wulf , hoogleraar vennootschapsrecht aan de UGent en één van de hoofdstellers van het WVV.

Vorming als jurist

“Professor, Welke boeken hebben u als jurist gevormd ?” vroegen de organisatoren van de blog mij. Nogal aanmatigend vind ik het om daarop te antwoorden, alsof men als hoogleraar juridisch gevormd zou zijn, gebildet met andere woorden, en niet zoals alle anderen een amorfe amoebe gebleven is…

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Hans De Wulf”

Ter inspiratie voor onze zomerlectuur vroeg Corporate Finance Lab enkele BJ’s (bekende juristen) en vrienden van het Lab: (1) Welke boeken hebben u als jurist het meest gevormd ? en (2) Welke boeken neemt u straks mee op vakantie of beveelt u aan? Vandaag beginnen we met Eric Dirix, sectievoorzitter in het Hof van Cassatie, emeritus hoogleraar insolventierecht en rechtsvergelijking aan de KU Leuven en spiritus movens van het nieuwe BW.

Continue reading “Zomergasten in het Lab: lectuurtips door Eric Dirix”