Actio pauliana bij splitsing (en fusie): het kan! Europees Hof van Justitie zorgt voor rust in België en onrust in Nederland

Ciao Ciao Favini

De pauliana bij fusie en splitsing: onzekerheid troef”, kopte het Corporate Finance Lab op 31 oktober 2017. In die blogpost werd de lezer de vraag voorgelegd of een schuldeiser die geconfronteerd wordt met een fusie of splitsing met een beweerd frauduleus oogmerk zich kan beroepen op de pauliana om de fusie/splitsing niet-tegenwerpelijk te laten verklaren.

In het Belgisch recht bestaat hierover weinig twijfel: de pauliana kan worden gebruikt om een splitsing aan te vechten. Voor een recent toepassingsgeval, zie hier.

In het Nederlands recht bestaat meer onenigheid, maar is de meerderheidsvisie (inclusief die van de Hoge Raad) dat de splitsing niet kan worden aangevochten met de pauliana.

Het Europees Hof van Justitie heeft gisteren, in de context van een Italiaanse splitsing, het Belgisch standpunt gevolgd en daarmee voor beweging (onrust) gezorgd in het Nederlands insolventielandschap. Continue reading “Actio pauliana bij splitsing (en fusie): het kan! Europees Hof van Justitie zorgt voor rust in België en onrust in Nederland”

De Hoge Raad over bestuursaansprakelijkheid bij selectieve betalingen bij ondernemingen in moeilijkheden

Een post door gastblogger Prof. Dr. Steef Bartman (Professor of Corporate Group Liability, Universiteit Maastricht)

Bestuurders van ondernemingen in moeilijkheden staan vaak voor lastige betalingsdilemma’s. Betaling van de huur voor bedrijfsruimte maakt dat de maandelijkse aflossing van het bankkrediet erbij inschiet. Bij een omgekeerde behandeling dreigt de verhuurder zijn persoonlijke borgstelling in te roepen. Krijgt de leverancier niet betaald, dan stokt de productie en wordt een reorganisatie lastig uitvoerbaar. De grens tussen goed ondernemerschap en onbehoorlijk bestuur is in de praktijk vliesdun. Biedt het recht de bestuurder een helder richtsnoer? Continue reading “De Hoge Raad over bestuursaansprakelijkheid bij selectieve betalingen bij ondernemingen in moeilijkheden”

Studiemiddag Schuldeiser & Rechtspersoon – Leuven 19 maart 2020

Aula Zeger van Hee, KU Leuven, 19 maart 2020, vanaf 13u50

Rechtspersonen zijn risicovol voor schuldeisers. Controlerende insiders (aandeelhouders of leden, bestuurders enz.) kunnen goederen en schulden opportunistisch verschuiven van het vermogen van de rechtspersoon onder hun controle naar hun privévermogen, en omgekeerd. Op die manier kunnen insiders de schuldeisers van de rechtspersoon benadelen zonder daardoor zelf geschaad te worden (en zelfs in hun eigen voordeel).

Experten behandelen onder voorzitterschap van Prof. Dr. Eric Dirix op een studiemiddag te Leuven op 19 maart 2020 de talrijke uitdagingen waarmee schuldeisers van rechtspersonen worden geconfronteerd. Ze bespreken welke remedies het vennootschaps-, verenigings- en insolventierecht aanreikt, en wat daarvan de mogelijkheden en beperkingen zijn. Komen onder meer aan bod: excessieve dividenden en verkapte uitkeringen, bestuursaansprakelijkheid bij faillissement, de actio pauliana als onderschatte remedie, schuldeisersbenadeling bij vennootschapsgroepen enz. Rode draad doorheen deze studiemiddag is het proefschrift Schuldeiser & Rechtspersoon van dr. Gillis Lindemans. Een exemplaar van dit boek (met handelsprijs van 165 EUR) is in het inschrijvingsgeld van 175 EUR inbegrepen. Inschrijven kan via deze link.

Programma Continue reading “Studiemiddag Schuldeiser & Rechtspersoon – Leuven 19 maart 2020”

Cassatie over (buiten)gewone schuldvorderingen in de opschorting: algemeen pandbeding volstaat

Wie als schuldeiser in een procedure van gerechtelijke reorganisatie belandt, doet er goed aan over een buitengewone schuldvordering in de opschorting te beschikken. Zoniet riskeert hij/zij met een fikse haircut geconfronteerd te worden in het reorganisatieplan. In het verleden heeft de afbakening tussen gewone en buitengewone schuldvorderingen aanleiding gegeven tot de nodige discussie in rechtspraak en rechtsleer. Ook de wetgever heeft zich herhaaldelijk met deze kwestie ingelaten. In een arrest van 16 januari 2020 (C.19.0294.N/1) heeft het Hof van Cassatie voor de praktijk belangrijke nadere toelichting gegeven. Continue reading “Cassatie over (buiten)gewone schuldvorderingen in de opschorting: algemeen pandbeding volstaat”

De pre-pack en behoud van werkgelegenheid: een Nederlandse empirische analyse. Leest de Belgische wetgever mee?

Een post door gastblogger Gert-Jan Boon (Universiteit Leiden)

De pre-pack heeft de laatste jaren veel aandacht gekregen. Aan de ene kant wordt de prepack geprezen voor de – ten opzichte van een faillissement – flexibiliteit, de grote mate waarin de schuldenaar controle behoudt op het proces, maar ook meer waardebehoud voor alle belanghebbenden. Aan de andere kant wordt de pre-pack verguisd doordat de belangen van diverse belanghebbenden met de voeten zouden worden getreden. Daarmee is de belangstelling toegenomen voor de vraag of de pre-pack daadwerkelijk toegevoegde waarde heeft. Ondanks de vele, met name, rechtswetenschappelijke publicaties, blijft het antwoord op deze vraag difuus.

Strategic bankruptcy

In de strategische management literatuur wordt het aanvragen van een specifieke insolventieprocedure gezien als ‘strategic bankruptcy’. Daarmee wordt gedoeld op de wijze waarop een insolventieprocedure wordt aangewend om strategische wijzigingen aan te kunnen brengen in bestaande relaties die de schuldernaar onderhoudt met klanten, leveranciers of andere belanghebbenden. Daarmee kunnen structurele verbeteringen worden bereikt ten behoeve van de continuïteit van de onderneming.

Strategic bankruptcy wordt vaak gezien als een ultimum remedium, wanneer de andere opties – in het bijzonder via informele herstructurering – zijn verkeken. Vanuit de literatuur over downward-spirals volgt dat een ongecontroleerde verslechtering van de prestaties van een onderneming de neerwaartse spiraal versterkt. Daarmee komt de levensvatbaarheid verder onder druk te staan en raken (financiële) middelen uitgeput. Een insolventieprocedure kan de weg openen naar een nieuw perspectief voor de onderneming. Dat raakt aan de kern van strategic bankruptcy. Ondernemingen in financieel zwaar weer kunnen door een herstructurering de noodzakelijke aanpassingen doen om levensvatbaar te blijven of weer te worden. Daarom wordt verwacht dat juist een strategic bankruptcy bijdraagt aan waardebehoud en – niet onbelangrijk – dat het ook leidt tot behoud van werkgelegenheid en andere belangrijke (intellectuele) bronnen.

Vanuit de theorie achter strategic bankruptcy hebben de Universiteit Leiden en de Radboud Universiteit samen een empirisch onderzoek gedaan naar de Nederlandse pre-pack en faillissement. Aan de hand van twee reorganisatiescenario’s is geanalyseerd in welke mate de pre-pack of de doorstart in faillissement (going-concern sale) meer effectief is in het behoud van werkgelegenheid na faillissement. Continue reading “De pre-pack en behoud van werkgelegenheid: een Nederlandse empirische analyse. Leest de Belgische wetgever mee?”

Je est un autre: Cassatie over belastingen, simulatie en rechtspersoonlijkheid

Op deze blog wordt veel over rechtspersoonlijkheid en weinig over belastingen geschreven. Rechtspersoonlijkheid en belastingen zijn echter nauw verbonden. De juridische techniek van de rechtspersoonlijkheid wordt immers gretig gebruikt voor fiscale doeleinden, waarbij het zelden de bedoeling is van de belastingplichtige meer belastingen te betalen. Belgen (m/v, Waal/Brusselaar/Vlaming) schijnen hier goed (minstens zeer bedreven) in te zijn. Het arrest van 2 januari 2020 (F.18.0074.N/1) van het Hof van Cassatie zal dan ook menig lezer van deze blog interesseren. Continue reading “Je est un autre: Cassatie over belastingen, simulatie en rechtspersoonlijkheid”

De ‘voorrang’ van de Belgische aandeelhouder bij herstructurering van vennootschappen in moeilijkheden onder druk

Een post over Richtlijn Herstructurering en Insolventie door gastblogger Simon Landuyt

De richtlijn herstructurering en insolventie van 20 juni 2019 (de “Richtlijn”)[1] schrijft voor het eerst op Europees niveau materieelrechtelijke regels voor die van toepassing zijn bij insolventie van vennootschappen (zie over deze Richtlijn reeds hier). Deze moeten grotendeels geïmplementeerd worden in het nationaal recht van de lidstaten tegen 17 juni 2021. De Richtlijn bevat regels over het opsporen van ondernemingen in moeilijkheden en het kwijtschelden van schulden opgestapeld door de natuurlijk-persoon ondernemer. De belangrijkste bepalingen betreffen evenwel deze die betrekking hebben op de “herstructurering” van ondernemingen. De Richtlijn zal in België dan ook voornamelijk een impact hebben op de gerechtelijke reorganisatie uit boek XX WER, en in het bijzonder de gerechtelijke reorganisatie door een collectief akkoord. Continue reading “De ‘voorrang’ van de Belgische aandeelhouder bij herstructurering van vennootschappen in moeilijkheden onder druk”

Save the date: studiemiddag op 19 maart 2020 te Leuven over schuldeisersbescherming bij rechtspersonen

Op donderdag 19 maart 2020 is er aan de KU Leuven (auditorium Zeger Van Hee) een studienamiddag over schuldeisersbescherming bij rechtspersonen. Aanleiding voor deze studiemiddag is het verschijnen van de handelseditie van het proefschrift van Dr. Gillis Lindemans over Schuldeiser & Rechtspersoon: actio pauliana en aansprakelijkheid wegens ongeoorloofde benadeling van schuldeisers van vennootschappen en verenigingen bij Intersentia.

Sprekers zijn : Marieke Wyckaert, Sofie Cools, Robbie Tas, Arie Van Hoe, Michiel Poesen, Gillis Lindemans en Joeri Vananroye. Continue reading “Save the date: studiemiddag op 19 maart 2020 te Leuven over schuldeisersbescherming bij rechtspersonen”

ECLI in het land van Magritte

Een post door gastblogger Christoph Malliet (faculteitsbibliothecaris van de Bibliotheek Rechtsgeleerdheid, KU Leuven)

U hebt wel eens van gehoord van ECLI, de European Case Law Identifier. Een uitvinding die zijn oorsprong in Gidsland Nederland vindt, en waarmee de EU een verwijzingssysteem op touw zet dat een unieke code toekent aan elke rechterlijke uitspraak van alle rechtsprekende instanties van alle landen van de EU.

ECLI:EL:COS:2019:0716A1319

ECLI:PT:TRC:2019:5068.17.8T8LRA.A.C1.60

U hebt misschien niet onmiddellijk begrepen dat het hier gaat over een uitspraak van respectievelijk de Griekse Raad van State en het Hof van Beroep van Coimbra, maar dat komt nog wel. Die Portugese code is ook best lang en ongezellig om lezen, maar voldoet aan de regels zoals de EU ze hier in 2011 heeft vastgelegd. Die nummers zijn tamelijk fantasieloos maar wel uniek. Continue reading “ECLI in het land van Magritte”

Zowel dwingend als aanvullend recht in het WVV van toepassing op ‘oude’ vennootschappen, verenigingen en stichtingen

Art. 39 Invoeringswet WVV

Gisteren, 1 januari 2020, werd het WVV van toepassing op bestaande vennootschappen, verenigingen en stichtingen.

Soms wordt wel eens gehoord dat enkel de dwingende bepalingen op 1 jan. van toepassing zouden worden. Dat is een verkeerde lezing van (het eigenaardig geformuleerde) art 39 § 2 van de invoeringswet: Continue reading “Zowel dwingend als aanvullend recht in het WVV van toepassing op ‘oude’ vennootschappen, verenigingen en stichtingen”