In het Liber amicorum Herman Braeckmans schrijven Vananroye & Lindemans over vrij keuze van vennootschapsrecht (“werkelijke zetel” vs “statutaire zetel) en over de verandering van dat toepasselijke vennootschapsrecht (“internationale zetelverplaatsing”. Daarbij schenken ze ook aandacht aan de nood voor duidelijke bepalingen omtrent grensoverschrijdende ‘fysieke’ herstructureringen:“Met een grensoverschrijdende ‘fysieke’ herstructurering bedoelen we de overgang van activa en passiva naar een entiteit beheerst door een ander vennootschapsrecht.
Te denken valt aan de mooie figuur van de inbreng of overdracht van een algemeenheid of van een bedrijfstak.[1] Naar Belgisch recht is dat mogelijk door middel van een overgang onder algemene titel.[2] Door die procedures kunnen een geheel van activa en passiva door één rechtshandeling worden ingebracht in of overgedragen aan een vennootschap. In de praktijk zijn die procedures populair omdat ze veel voordelen bieden vergeleken met een gewone asset deal. Zo worden de gewone regels inzake de materiële en formele voorwaarden voor de overdracht van individuele activa en passiva door die procedure grotendeels aan de kant geschoven.
Jammer genoeg heeft de wetgever dat enkel uitdrukkelijk geregeld voor vennootschapsvormen uit het W.Venn., dus: Belgische vormen. Dat leidt tot rechtsonzekerheid, bv. als een Nederlandse vennootschap haar Belgisch bijkantoor in een Belgische vennootschap wil inbrengen of als een Belgische vennootschap een Belgische bedrijfstak wil overdragen aan een Nederlandse vennootschap. De betere doctrine en de praktijk nemen aan dat die procedures ook grensoverschrijdend kunnen worden gebruikt.[3] Toch zou hier een regeling voor grensoverschrijdende situaties welkom zijn om rechtszekerheid te verschaffen.
Misschien bestaat daar in de praktijk zelfs meer vraag naar dan naar een procedure voor een grensoverschrijdende omzetting of de mogelijkheid van een vrije keuze van toepasselijk vennootschapsrecht.”
[1] Zie ook M. Wyckaert en F. Jenné, “Corporate Mobility” in K. Geens en K.J. Hopt, The European CompanyLaw Action Plan Revisited, Leuven, Leuven University Press, 2010, (287) 314-315.
[2] J. Vananroye, Onverdeelde boedel en rechtspersoon, Antwerpen, Biblo, 2014, 128.
[3] M. Wyckaert, “De toepasselijkheid van de artikelen 759 e.v. bij grensoverschrijdende herstructureringen: het water mag niet langer te diep zijn voor Belgische juristen”, TRV 2001, (214) 217; F. Bouckaert, “Kan een bedrijfstak door een buitenlandse vennootschap in een Belgische vennootschap worden ingebracht of aan een Belgische vennootschap worden verkocht volgens de bepalingen van artikel 174/54 e.v. Venn.W.?”, TRV 1997, (298) 301.
Corporate Finance Lab 