In de Serie Onderneming en Recht verscheen de bundel Grensoverschrijdende omzetting van rechtspersonen. Civiel en fiscaal recht, samengesteld door J. van den Broek en G. Rensen van de Radboud Universiteit te Nijmegen.
Een grensoverschrijdende omzetting (ook wel: wijziging van toepasselijk vennootschapsrecht; ook wel: internationale verplaatsing van statutaire zetel) is in Nederland niet wettelijk geregeld. Ook in België is dit nauwelijks geregeld (op een zeer abstracte bepaling in het Wetboek IPR na). In België bestaat er al een gevestigde praktijk van inbound en outbound grensoverschrijdende omzettingen. In Nederland kwam die praktijk vooral de laatste jaren op gang. In België is de mogelijkheid van een wijziging van toepasselijk vennootschapsrecht principieel aanvaard sinds het bekende Lamot-arrest van het Hof van Cassatie uit 1965. De Nederlandse praktijk – die anders dan in België wel op principiële bezwaren stuit vanuit de doctrine – kwam er vooral onder invloed (druk?) van de arresten Cartesio en Vale van het Hof van Justitie. De bundel besteedt uitvoerig aandacht aan de invloed van het recente arrest Polbud.
In België wordt de “internationale zetelverplaatsing” geregeld in het ontwerp van WVV. In Nederland is er sinds 2014 een voorontwerp van wet betreffende grensoverschrijdende omzetting van vennootschappen. Dit voorontwerp lijkt in de koelkast te liggen in afwachting van de recent door de Commissie voorgestelde ontwerp-Richtlijn omtrent grensoverschrijdende omzettingen. Naar goede Nederlandse gewoonte is een internetconsultatie bezig over de ontwerp-Richtlijn om het Nederlandse standpunt beter te informeren.
De Nijmeegse bundel legt de nadruk op de grensoverschrijdende omzetting van rechtspersonen (niet enkel vennootschappen – zo is de bespreking van de stichting erg boeiend) vanuit Nederlands standpunt. De bundel bevat daarnaast een hoofdstuk exotica met daarin o.a. de bespreking van keuze en wijziging van toepasselijk vennootschapsrecht vanuit Belgisch standpunt. Dit deel werd geschreven door Vananroye en Lindemans (KU Leuven):
“Het Lamot-arrest illustreert hoe België reeds lang de grensoverschrijdende omzetting kent. In dat opzicht is België inzake grensoverschrijdende mobiliteit naar Europese maatstaven vroeg vooruitstrevend geweest.
Waarin België traditioneel is, is dat het altijd een verandering van toepasselijk recht gepaard wil zien gaan met een wijziging van de ‘werkelijke zetel’. Het is overigens net die – overigens zeer milde – regel inzake ‘werkelijke zetel’ die België ertoe gebracht heeft om vooruitstrevend te zijn inzake internationale omzetting van vennootschappen.
Dat belet niet dat de traditionele Belgische werkelijke-zetelleer wellicht tekortschiet afgemeten aan de Europese rechtspraak over de vrijheid van vestiging, toch als er gekozen wordt voor een recht van een EUR/EER-lidstaat. Vanuit die optie is de geplande hervorming [in het ontwerp van WVV] te begrijpen. Veel minder begrijpelijk is het, dat die hervorming meteen ook de vrije keuze van enig ander vennootschapsrecht buiten de EUR/EER zou toelaten.”
Zie hier voor posts op deze blog over corporate mobility.
Corporate Finance Lab 