Author: Joeri Vananroye

Professor of insolvency law and economic analysis of law (KU Leuven), attorney (Quinz)

Hoe misbruik maken van een rechtspersoon? De 5 belangrijkste ingrediënten op een rijtje

Vennootschapsrecht is (ook) derdenrecht

In verkeerde handen is een vennootschap met volkomen rechtspersoonlijkheid  een riskant instrument. De rechtspersoon is immers een vermogenstechniek met voor derden bindende effecten.

Daarmee lijkt het vennootschapsrecht op zakenrecht: zakenrecht is immers “derdenrecht”. Beide rechtstakken laten toe afspraken te maken die aan derden tegenwerpelijk zijn. Vennootschapsrecht kan daarom conceptueel niet worden gereduceerd tot een “contract” tussen vennootschapsinsiders.

De voor derden bindende kenmerken van de rechtspersoonstechniek geven aandeelhouders en bestuurders de mogelijkheid om opportunistisch met activa en passiva, goederen en aansprakelijkheden, te schuiven ten nadele van derden. We noemen kort de belangrijkste van die kenmerken: Continue reading “Hoe misbruik maken van een rechtspersoon? De 5 belangrijkste ingrediënten op een rijtje”

A bad man in an evil world?

Closing remarks at the occasion of 2017 Heremans Lecture by Professor DiMatteo

A caricature of classical economic theory has it that people’s behavior can be fully explained by the rational pursuit of their self-interest. We act egoistically and opportunistically. It is a vision of human behavior which is rather bleak. Continue reading “A bad man in an evil world?”

Nullity of a contract: the economic equivalent of a put or call option

How the law exploits the opportunism of contract parties to make the nullity sanction sting

Gerelateerde afbeeldingA previous post (in Dutch) discussed a recent case of the Belgian Supreme Court about the nullity of a sale of shares because of prohibited financial assistance. The case giving rise to the judgement of the Belgian Supreme Court illustrates how the nullity sanction is cleverly designed to exploit the incentives of contract parties to serve the legislator’s goals. Continue reading “Nullity of a contract: the economic equivalent of a put or call option”

Zeven nieuwe en vernieuwende cassatie-arresten in het vennootschaps- en insolventierecht

U las ze eerst op Corporate Finance Lab

  • Wat zijn gevolgen van de vernietiging van een overdracht van aandelen wegens een verboden ‘financial assistance’?
  • Wie kan na samenloop op het vermogen van de schuldenaar de pauliana instellen?
  • Wie kan de enige vennoot aansprakelijk stellen bij eenhoofdigheid van de vennootschap?
  • Heeft een nieuwe aandeelhouder een eigen vorderingsrecht indien de bestaande aandeelhouder kort na de investering door de nieuwe de vennootschap leeg haalt?
  • Is een beding van aanwas een verboden beding over een toekomstige nalatenschap?
  • Wat gebeurt er met de handelingen gesteld door een vereffenaar indien de gerechtelijke vereffening achteraf wordt ingetrokken?
  • Wie kan zich beroepen op de niet-publicatie van vennootschapsakten?

Continue reading “Zeven nieuwe en vernieuwende cassatie-arresten in het vennootschaps- en insolventierecht”

Hoe het faillissement de rol van deficitaire vereffeningsprocedure vervult

Post door gastblogger Jasper Van Eetvelde over Gent 1 juni 2015 (TRV-RPS 2016, 1122)

De vereffeningsprocedure vervult een essentiële rol in de vrijwaring van de rechten van de vennootschapsschuldeisers, wanneer hun onderpand, het vennootschapsvermogen, dreigt te verdwijnen als een gevolg van de ontbinding. Zij biedt de schuldeisers echter slechts waarborgen in de mate waarin zij correct gebeurt: alle activa en passiva dienen te worden opgespoord en voor elkaar bestemd. In het bijzonder bij een deficitaire vermogenstoestand is een kwaliteitsvolle vereffeningsprocedure van belang, aangezien de activa per definitie niet volstaan om de passiva te voldoen (J. VANANROYE, “Kwaliteitscontrole op de vereffening: tijd voor een verandering van focus”, TRV 2011, 529). Continue reading “Hoe het faillissement de rol van deficitaire vereffeningsprocedure vervult”

Cassatie: ook een aandeelhouder mag oplichting persoonlijk nemen

Cassatie 25 januari 2017 bevestigt dat aandeelhouder een bestuurder kan aanspreken voor persoonlijke schade

Het faillissement dreigt voor een vennootschap. Om werkgelegenheid te redden is een overheid bereid om een grote investering te doen en aldus aandeelhouder te worden van de vennootschap. Een voorwaarde daarbij is dat de bestaande private aandeelhouders ook bijkomende inbreng doen. De vennootschap gaat later failliet. Het blijkt dan dat de private aandeelhouders hun inbreng op frauduleuze wijze uit de vennootschap hebben weggesluisd.

Heeft de overheid een schadevergoedingsaanspraak tegen de private aandeelhouders en de met hen verbonden bestuurders? Continue reading “Cassatie: ook een aandeelhouder mag oplichting persoonlijk nemen”

Omdat mensen belangrijk zijn?

Wenslijst van een commercialist bij een hervorming van het Burgerlijk Wetboek

De christelijke volkspartij had er in de seventies een wervende slogan mee. Raymond van het Groenewoud gebruikte het voor het refrein van zijn hit uit 1978 Vlaanderen Boven. Omdat mensen belangrijk zijn.

Het zou ook het motto van het Burgerlijk Wetboek kunnen zijn. Continue reading “Omdat mensen belangrijk zijn?”

2017 Heremans Lectures: Professor Larry DiMatteo (University of Florida) on the economic analysis of contract law

Closing Lecture, 2 March 2017 at 6 p.m. (Promotion Hall, Leuven)

The 2017 Dieter Heremans Lectures in Law & Economics at KU Leuven (Belgium) are given by Professor Larry A. DiMatteo (University of Florida).

You are kindly invited to the Closing Lecture, 2 March 2017 at 6 p.m. (Promotion Hall, Naamsestraat, Leuven, Belgium): Continue reading “2017 Heremans Lectures: Professor Larry DiMatteo (University of Florida) on the economic analysis of contract law”

De advocaat van de curator : een keuze onder dubbel toezicht

Een post door gastblogger Dr. Sven Sobrie

Iedereen is vrij om zijn verweer in rechte naar eigen goeddunken te organiseren. Die vrijheid omvat onder meer de vrije keuze van advocaat en de vrije keuze om überhaupt een advocaat onder de arm te nemen. Terwijl ook de faillissementscurator in beginsel van deze keuzevrijheid geniet, worden de keuzes die hij maakt wel nauwlettend in het oog gehouden. Hij zal zich tweemaal moeten verantwoorden. Continue reading “De advocaat van de curator : een keuze onder dubbel toezicht”

What are the duties of a shareholder?

Executive summary: same duties as everyone, but with a more punitive enforcement

In a recent post on the Oxford Business Law Blog Birkmose (Aarhus) and Möslein (Marburg) try to map shareholders’ duties: Continue reading “What are the duties of a shareholder?”

Are “common rules for all corporate forms” desirable or feasible?

Book II of the Belgian Company Code and the dangers of recycling antique legislative material

1.

Art. 1832 – 1873  of the Code civil (Title IX of Book III) dealt with the “contract of partnership” (du contrat de société). The articles outlined the rules for the unincorporated partnership.

In Belgium this type of partnership is currently known as “société de droit common” or “maatschap”. Continue reading “Are “common rules for all corporate forms” desirable or feasible?”

Intellectuele-eigendomsrechten als verhaalsobject

Proefschrift (Universiteit Utrecht) over verhaal van vorderingen door uitwinning van ie-rechten

Online is in open access een recent proefschrift beschikbaar over de uitwinning van intellectuele eigendomsrechten (“ie-rechten”).  Continue reading “Intellectuele-eigendomsrechten als verhaalsobject”

Aansprakelijkheid van commanditaire vennoot bij schending inmengingsverbod: nieuw arrest Hoge Raad

Sanctie in Belgisch recht, meer dan in Nederland, punitief karakter

Eerder kwam hier aan bod hoe in vele continentale systemen aan de “stille” of commanditaire vennoot een verbod wordt opgelegd om zich te mengen in het beheer van de vennootschap. Art. 20 al. 1 en 2 van het Nederlandse Wetboek van Koophandel (WvK) stellen over de commanditaire vennoot (“vennoot bij wijze van geldschieting”):

“Behoudens de uitzondering, in het tweede lid van art. 30 voorkomende, mag de naam van den vennoot bij wijze van geldschieting in de firma niet worden gebezigd.
Deze vennoot mag geene daad van beheer verrigten of in de zaken van de vennootschap werkzaam zijn, zelfs niet uit kracht eener volmagt.”

Continue reading “Aansprakelijkheid van commanditaire vennoot bij schending inmengingsverbod: nieuw arrest Hoge Raad”

De gevolgen van collectieve insolventieprocedures voor de executierechten van individuele schuldeisers

Nieuw boek van Mr Stan Brijs en Mr Rubben Lindemans bij Knops Publishing

Ons denken over de verhouding tussen de schuldeiser en de insolvabiliteit van debiteuren is de afgelopen jaren totaal veranderd, schrijft Professor Dirix in zijn inleidende beschouwing in Curatoren en vereffenaars: actuele ontwikkelingen III (“Het insolventierecht anno 2014”, Antwerpen, Intersentia, 2014, 3). Eén van de stuwende krachten die deze nieuwe denkwijze voedt, is de verschuiving binnen het insolventierecht van een individuele dimensie naar een collectieve dimensie. Continue reading “De gevolgen van collectieve insolventieprocedures voor de executierechten van individuele schuldeisers”

Morele wezens en wetsontduikende monniken

Een longread in kerstsfeer over de vereniging zonder rechtspersoonlijkheid

Wetsontduikende witheren

2 mei 1845. In Averbode wisselt de Norbertijn Jan-Zacharie Carleer, provisor van de Abdij, het tijdelijke voor het eeuwige. Zoals dat hoort bij een overleden geestelijke zijn er geen kinderen of  langstlevende echtgenoot noch andere reservataire erfgenamen. Bij testament had Carleer een andere Norbertijn van dezelfde abdij als algemeen erfgenaam aangesteld.

Er duikt echter een minder piëteitsvolle neef op, Jean-François Mertens, die de geldigheid van het legaat aanvecht en de erfenis opeist. Continue reading “Morele wezens en wetsontduikende monniken”