TFR-prijs 2017 toegekend aan Christophe De Backere: fiscale aftrekbaarheid van kosten door een vennootschap

De TFR-prijs 2017 werd toegekend aan Christophe De Backere voor zijn bijdrage “Pleidooi voor een zuivere toepassing van artikel 49 WIB 1992 in de vennootschapsbelasting” (TFR 2016, afl. 500, 368-388). De TFR-prijs werd in 1982 in het leven geroepen om het beste artikel uit een jaargang van het Tijdschrift voor Fiscaal Recht te bekronen, geschreven door een jonge auteur. De doctorandus treedt op die manier in de voetsporen van de Leuvense professoren Axel Haelterman en Niels Bammens.

Over het bekroonde artikel

De vraag naar de fiscale aftrekbaarheid van kosten die worden gemaakt door een vennootschap is een evergreen die geregeld leidt tot geschillen tussen een vennootschap en de belastingadministratie. Continue reading “TFR-prijs 2017 toegekend aan Christophe De Backere: fiscale aftrekbaarheid van kosten door een vennootschap”

`Je est un autre´: cassatie over de doorbraak van beperkte aansprakelijkheid op grond van algemene voorwaarden

Cass 27 januari 2017 over algemene voorwaarden die bestuurder aanduiden als medeschuldenaar

Een vennootschap die voertuigen huurde gaat failliet waardoor de huursom niet volledig wordt betaald. De verhuurder zoekt verhaal bij een bestuurder van de gefaillieerde vennootschap die als orgaan van de vennootschap de huurovereenkomst had ondertekend. De algemene voorwaarden van die huurovereenkomst bepaalden :

“Indien het materieel in huur genomen wordt door een vennootschap is niet enkel deze vennootschap gehouden tot naleving en uitvoering van de overeenkomst maar ook, te persoonlijken titel, hoofdelijk en ondeelbaar met de huurder, de bestuurder, zaakvoerder of gevolmachtigde die namens de vennootschap de overeenkomst heeft getekend. De ondertekenaar verbindt zich dus ook persoonlijk, hoofdelijk en ondeelbaar met de vennootschap waarvoor hij optreedt, tot naleving van alle bepalingen voorzien in de overeenkomst en de algemene voorwaarden van deze overeenkomst.”

Volstaat dit om de bestuurder die namens de vennootschap ondertekende persoonlijk te verbinden voor de onbetaalde vennootschapsschuld? Het Hof van Cassatie sprak zich hier over uit in een arrest van 27 januari 2017 (C.16.0141.N). Continue reading “`Je est un autre´: cassatie over de doorbraak van beperkte aansprakelijkheid op grond van algemene voorwaarden”

Hoe misbruik maken van een rechtspersoon? De 5 belangrijkste ingrediënten op een rijtje

Vennootschapsrecht is (ook) derdenrecht

In verkeerde handen is een vennootschap met volkomen rechtspersoonlijkheid  een riskant instrument. De rechtspersoon is immers een vermogenstechniek met voor derden bindende effecten.

Daarmee lijkt het vennootschapsrecht op zakenrecht: zakenrecht is immers “derdenrecht”. Beide rechtstakken laten toe afspraken te maken die aan derden tegenwerpelijk zijn. Vennootschapsrecht kan daarom conceptueel niet worden gereduceerd tot een “contract” tussen vennootschapsinsiders.

De voor derden bindende kenmerken van de rechtspersoonstechniek geven aandeelhouders en bestuurders de mogelijkheid om opportunistisch met activa en passiva, goederen en aansprakelijkheden, te schuiven ten nadele van derden. We noemen kort de belangrijkste van die kenmerken: Continue reading “Hoe misbruik maken van een rechtspersoon? De 5 belangrijkste ingrediënten op een rijtje”

Verdoken uitkeringen: de pauliana slaat weer toe

De hervonden jeugd van een antiek wapen

Als een vennootschap ter ziele dreigt te gaan, is het voor insiders verleidelijk nog snel de overgebleven activa te versluizen naar een ander vermogen. Dat kan hun persoonlijk vermogen zijn, of dat van een andere rechtspersoon onder hun controle. Want zeg nu zelf: waarom de lekkerste brokjes aan de vennootschapsschuldeisers laten, indien u er zelf nog van kunt genieten?

Wees toch maar op uw hoede: de vennootschapsschuldeisers zijn gewapend tegen dat soort snode verdoken uitkeringen.  Continue reading “Verdoken uitkeringen: de pauliana slaat weer toe”

Klare wijn over gebakken peren: ex tunc vernietigen, ex nunc waarderen

Cass 13 januari 2017 over gevolgen van een vernietiging van een overdracht van aandelen wegens schending verbod ‘financial assistance’

Wat zijn de gevolgen van de vernietiging van een overdracht van aandelen terwijl de waarde van die aandelen ondertussen significant is gedaald? Wie draagt het risico voor die waardevermindering en blijft met de gebakken peren zitten: de koper of de verkoper? Over dit vraagstuk boog het Hof van Cassatie zich in een arrest van 13 januari 2017.

Het verhaal dat schuilgaat achter de rechtsvraag ontvouwt zich als een kleine tragedie. Twee zussen verkopen aan dezelfde koper hun aandelen in quasi identieke commanditaire vennootschappen op aandelen (Comm.VA) die uitgebreide aandelenportefeuilles beheren. Wanneer de waarde van die beleggingen keldert omwille van de financiële crisis, blijft de koper in gebreke het nog uitstaande deel van de prijs te betalen. Zodus dagvaarden de zussen de koper.

Plottwist: in plaats van een vonnis waarmee ze de betaling van het resterende deel van de overdrachtsprijs kunnen ten uitvoer leggen, kijken ze aan tegen de vernietiging van de overdracht.

Continue reading “Klare wijn over gebakken peren: ex tunc vernietigen, ex nunc waarderen”

Cassatie: ook een aandeelhouder mag oplichting persoonlijk nemen

Cassatie 25 januari 2017 bevestigt dat aandeelhouder een bestuurder kan aanspreken voor persoonlijke schade

Het faillissement dreigt voor een vennootschap. Om werkgelegenheid te redden is een overheid bereid om een grote investering te doen en aldus aandeelhouder te worden van de vennootschap. Een voorwaarde daarbij is dat de bestaande private aandeelhouders ook bijkomende inbreng doen. De vennootschap gaat later failliet. Het blijkt dan dat de private aandeelhouders hun inbreng op frauduleuze wijze uit de vennootschap hebben weggesluisd.

Heeft de overheid een schadevergoedingsaanspraak tegen de private aandeelhouders en de met hen verbonden bestuurders? Continue reading “Cassatie: ook een aandeelhouder mag oplichting persoonlijk nemen”

De advocaat van de curator : een keuze onder dubbel toezicht

Een post door gastblogger Dr. Sven Sobrie

Iedereen is vrij om zijn verweer in rechte naar eigen goeddunken te organiseren. Die vrijheid omvat onder meer de vrije keuze van advocaat en de vrije keuze om überhaupt een advocaat onder de arm te nemen. Terwijl ook de faillissementscurator in beginsel van deze keuzevrijheid geniet, worden de keuzes die hij maakt wel nauwlettend in het oog gehouden. Hij zal zich tweemaal moeten verantwoorden. Continue reading “De advocaat van de curator : een keuze onder dubbel toezicht”

De lege boedelproblematiek: een onderbelichte kwaal zonder adequate remedie

Als de activa niet volstaan om zelfs maar de boedelschulden te betalen

Een curator heeft verregaande herstelbevoegdheden tijdens een faillissement, althans zolang er voldoende geld beschikbaar is om de procedure te financieren. Wat gebeurt er indien de boedel weinig tot geen activa bevat? Continue reading “De lege boedelproblematiek: een onderbelichte kwaal zonder adequate remedie”

What are the duties of a shareholder?

Executive summary: same duties as everyone, but with a more punitive enforcement

In a recent post on the Oxford Business Law Blog Birkmose (Aarhus) and Möslein (Marburg) try to map shareholders’ duties: Continue reading “What are the duties of a shareholder?”

Weldra iedereen business angel? Crowdfunding als alternatieve financieringsvorm

Een gastblogpost door Jasper Van Eetvelde

crowdfundinh

Inleiding

Op het eerste gezicht hebben de vervanging van een wagen die tijdens de staking van 6 november 2014 in Brussel werd vernield, de verkiezingscampagne van president Obama in 2008 en het project Hollywood aan de Schelde van Belgische regisseur Robbe De Hert weinig met elkaar gemeen. Een aandachtige lezer weet evenwel dat deze projecten minstens gedeeltelijk een beroep deden op crowdfunding. Wat het laatste voorbeeld betreft, werd op het moment van schrijven reeds 19.735 euro van de vooropgestelde 100.000 euro gevonden. De populariteit van crowdfunding, een ‘alternatieve’ financieringswijze, steeg de laatste jaren aanzienlijk. Het succes van dit fenomeen leidde er zelfs toe dat de stimulering en de betere omkadering ervan als een prioriteit werden vermeld op de agenda van de regering in het regeerakkoord van 9 oktober 2014.

Continue reading “Weldra iedereen business angel? Crowdfunding als alternatieve financieringsvorm”

Are “common rules for all corporate forms” desirable or feasible?

Book II of the Belgian Company Code and the dangers of recycling antique legislative material

1.

Art. 1832 – 1873  of the Code civil (Title IX of Book III) dealt with the “contract of partnership” (du contrat de société). The articles outlined the rules for the unincorporated partnership.

In Belgium this type of partnership is currently known as “société de droit common” or “maatschap”. Continue reading “Are “common rules for all corporate forms” desirable or feasible?”

De Onzichtbare Klant: de verlokkingen van een vennootschapsadvocaat

De driehoeksrelatie tussen een vennootschap, haar mandatarissen en haar advocaat

Stel: u bent advocaat en treedt op voor een vennootschap. U verneemt dat mandatarissen binnen de vennootschap frauduleuze praktijken bekokstoven. Moet u ingrijpen? Of stel dat u instructies krijgt die u bedrijfseconomisch schadelijk lijken. Kan u daartegen optreden, of moet u doen wat u gevraagd wordt? Wat indien u gevraagd wordt te zetelen in de raad van bestuur van uw cliënte? Kan dat zomaar? Continue reading “De Onzichtbare Klant: de verlokkingen van een vennootschapsadvocaat”

Aansprakelijkheid van commanditaire vennoot bij schending inmengingsverbod: nieuw arrest Hoge Raad

Sanctie in Belgisch recht, meer dan in Nederland, punitief karakter

Eerder kwam hier aan bod hoe in vele continentale systemen aan de “stille” of commanditaire vennoot een verbod wordt opgelegd om zich te mengen in het beheer van de vennootschap. Art. 20 al. 1 en 2 van het Nederlandse Wetboek van Koophandel (WvK) stellen over de commanditaire vennoot (“vennoot bij wijze van geldschieting”):

“Behoudens de uitzondering, in het tweede lid van art. 30 voorkomende, mag de naam van den vennoot bij wijze van geldschieting in de firma niet worden gebezigd.
Deze vennoot mag geene daad van beheer verrigten of in de zaken van de vennootschap werkzaam zijn, zelfs niet uit kracht eener volmagt.”

Continue reading “Aansprakelijkheid van commanditaire vennoot bij schending inmengingsverbod: nieuw arrest Hoge Raad”

Hof van Justitie spreekt zich uit over Arco: garantie strijdig met unierecht

In een eerder bericht werd reeds gemeld dat het Hof van Justitie vandaag heeft beslist dat de Belgische Arco-garantie strijdig is met het Unierecht (met verwijzing naar het persbericht van het Hof van Justitie zelf).

Sinds kort is ook de uitspraak zelf van het Hof online beschikbaar. in dit bericht wordt deze uitspraak gesitueerd vanuit een Belgisch-Europese invalshoek. In essentie stelt het Hof dat:

  1. depositogarantiesystemen in principe bedoeld zijn om spaargelden  te beschermen (en niet om aandelen in bepaalde coöperaties te beschermen);
  2. de Europese Depositogarantierichtlijn België niet verplicht om  aandelen van erkende coöperatieve vennootschappen die actief zijn in de financiële sector te beschermen, zoals in het voorliggende geval is gebeurd;
  3. het op zich niet onverenigbaar is met deze richtlijn dat een depositogarantiestelsel wordt uitgebreid tot aandelen van coöperatieve vennootschappen, maar het aan het Grondwettelijk Hof is om een dergelijke garantieregeling uiteindelijk goed te keuren;
  4. het standpunt van de Commissie in het besluit over het aanmerken van de Arco-garantie als onrechtmatige en met de interne markt onverenigbare staatssteun (alleen al omdat de maatregel door België niet tijdig werd aangemeld) terecht is.

Continue reading “Hof van Justitie spreekt zich uit over Arco: garantie strijdig met unierecht”

De garantie die België aan de financiële coöperaties van de Arco-groep heeft verleend, is in strijd met het Unierecht

Een garantieregeling is op zich niet onverenigbaar met de richtlijn inzake de
depositogarantiestelsels, maar zij moet stroken met het Verdrag en met name met de daarin
neergelegde staatssteunregels

Zie perscommuniqué over Hof van Justitie van de Europese Unie, Arrest in zaak C-76/15 Vervloet e.a. / Ministerraad